Dagvoorzitter en Trainer
Verhalen
Als sporter en als maatschappelijk betrokken professional maak ik dingen mee of observeer ik gebeurtenissen en schrijf ik daar verhalen over. De ene keer in de vorm van een blog waarin ik mijn eigen ervaring deel, de andere keer is het meer een beschouwing van een sportmaatschappelijk vraagstuk. Veel leesplezier!
Een jongen als Tim
22-4-2023
Vandaag kan het gebeuren! Het is nog niet de laatste wedstrijd van het seizoen, en we gaan ook nog niet kampioen worden maar het wordt wel de allesbeslissende wedstrijd. We spelen tegen de nummer twee, de ploeg die maar vlak achter ons staat en die net als wij dolgraag wil promoveren. Wie vandaag wint, zal kampioen worden.
Tim is mijn teamgenoot en geschorst voor deze wedstrijd. Net een gele kaart te veel, dat kan gebeuren als rechtsback.
Tim is zo’n jongen die door de tegenstander ‘de gek’ wordt genoemd, omdat hij spijkerhard, soms nogal onbesuisd, kan verdedigen. Maar vooral gek omdat hij zoveel praat in de wedstrijd. Niet negatief ofzo, gewoon veel. Hij lult de linksbuiten bijna altijd uit de wedstrijd. Vooral met slap geouwehoer, wat vooral voor het publiek hilarisch is. Bijvoorbeeld die keer dat hij het aantal BaCo besprak dat ze samen zouden drinken na afloop, of wat voor huisdier diegene had, of hoe de relatie met zijn vrouwtje was.
Dat is Tim, een bikkelharde en knettergekke rechtsback.
Waarschijnlijk ken je wel een vergelijkbaar type. Zo’n jongen, net als Tim, die essentieel is voor je team. Hij jut de boel op, relativeert en is het meest gemotiveerd. Als hij er op een training niet is dan is de training ‘prima’, als hij er wel is dan is het lekker pittig én lachen. Zonder dat Tim op die training iets bijzonders doet.
Maargoed, bij de ‘kampioenswedstijd’ staat hij langs de lijn. Bij dat publiek, waar hij de meesten van kent en waar hij dus nu ook het grootste woord voert.
Tim is bezig met de wedstrijd, maar is ook en vooral bezig met het publiek.
Aan het einde van de eerste helft staat het 1-1 en is het bijna rust. Ik sta in de spits en heb gescoord. Maar ik heb er geen goed gevoel over. We staan te veel onder druk en moeten te veel repareren, dit kan niet goed gaan, zij hebben het ‘momentum’.
Direct nadat de scheids fluit, lopen m’n teamgenoten naar de kleedkamer. Ik loop de andere kant op, de kant waar Tim langs de zijlijn staat.
Hij kijkt wat vreemd op. ‘Kom ff mee naar de kleedkamer’, zeg ik.
Tim loopt zonder nadenken mee, maar vraagt wel ‘wat moet ik doen dan?’
‘Niks, gewoon er ff bij zijn’
Hij lijkt het wel logisch te vinden.
In de rust gebeurt er niet veel. De trainer heeft enkele aanwijzingen over hun middenveld. Maar verder kletsen we wat, aan het begin nog rustig, maar aan het einde gaan er wat slappe grappen over en weer. Tim staat naast de deur en doet niet noemenswaardig mee in het gesprek. Als we naar buiten gaan slaat Tim enkele spelers op de schouder, eentje op zijn kont en geeft een ander zijn gulle lach.
De tweede helft is anders. Niet perse feller of tactisch slimmer. Het is gewoon beter. Waar het precies aan ligt weet ik niet.
Het wordt 1-4 en het kampioenschap kan ons niet meer ontgaan.
Een jongen als Tim in je team, zo gek is dat nog niet.
Met heimwee het snelle circus op schaatsen in
12-2-2023 – Evert van Rest – Schaatsen.nl
‘Ik ben hier alleen, mijn familie is in India en mijn coach mocht niet mee zonder visum.’ Prajwal Sharath schaatste dit weekend bij de World Cup Shorttrack in Dordrecht zijn rondjes. Hij reed standaard achteraan en hij zat niet zo diep als zijn concurrenten. De valpartijen niet meegerekend schaatste hij met 46,382 de langzaamste 500 meter van het veld.
In 2017 stapte Sharath, met enige ervaring in het inlineskaten uit zijn tienerjaren, voor het eerst op het ijs. “Ik dacht dat het simpel was maar ik viel steeds.
Lees verder op de website van Schaatsen.nl
Elke keer weer die bocht
23-1-2023
Vrienden van mij snappen soms niet waarom ik zo van schaatsen hou. ‘Het is toch elke keer hetzelfde rondje?’ zeggen zij dan. Ze hebben gelijk, na elke 100 meter weer een bocht, linksaf.
Alle schaatsers hebben ieder hun eigen idee en ervaring bij de bocht. Voor de beginneling is het grote doel om de bocht te leren lopen, pootje over. Dat leren gaat met doodsangsten gepaard. Als zij vervolgens voorzichtig de eerste overstapjes maken zijn ze ook zo ver dat ze al wat vaart maken op het rechte eind, en dat maakt de bocht nog angstaanjagender.
De ervaren schaatser kijkt juist uit naar de bocht. Hoe fijn is het twee keer te mogen afzetten, met beide benen evenveel!? Maar ook op meer ervaren niveau zie je grote verschillen tussen schaatsers, maar ook tussen elke bocht. Je valt de bocht aan of je hangt lekker in de trein die je voortrekt. De ene keer doe je je best om wat dieper te gaan zitten, de volgende bocht moet je opletten dat die Salomon-schaatser voor je niet je scheenbeen raakt met de trappen achteruit. Je past op voor de scheur in de bocht, je vliegt er soms uit als je aanzet of je passeert met bibberende benen drie dubbel in een trein.
Voor de beginneling komt hij een keer, voor de ervaren schaatser komt hij iedere keer anders, de bocht linksom.
Rolmodellen
12-1-2023
Als kind kijk je naar mensen op. Naar je vader, je oma, de mensen die je waardeert om wie ze zijn en wat ze doen. Maar ook de mensen verder van je af hebben invloed op je. Grote sterren, idolen. Vroeger was dat voor mij Matthijs van Nieuwkerk, die indrukwekkend lang een prachtig programma maakte.
Maar zoals je begrijpt hebben rolmodellen zowel positieve als negatieve effecten, Matthijs is daar een sterk voorbeeld van. Hij is een talkshowhost en dat is iets waar ik tegenop kijk en wat ik ambieer. Maar op zijn redactie gaf hij niet echt het goede gedragsvoorbeeld zo bleek.
Dus ik ben geswitcht van rolmodel (ja dat mag!), naar Eva Jinek, die ik zowel qua intermenselijk gedrag als de positie die ze inneemt waardeer en bewonder. Rolmodellen hebben namelijk drie functies; je leert van hun gedrag, je ambieert wat zij hebben bereikt en ze geven vorm aan je identiteit. Wat betreft dat laatste zijn vooral mijn ouders belangrijk geweest, aangezien zij mij de positiviteit hebben meegegeven en het vertrouwen in mensen.
Zo heeft iedereen rolmodellen, die mede hebben bepaald wie je bent.
Ik wil een aantal voorbeelden van rolmodellen geven die in mijn ogen belangrijke effecten hebben op de jeugd van nu. Excuus dat het allemaal sporters zijn, ik hou van sport en het zijn nou eenmaal mensen met een hoge sociale status voor jongeren.
Taboe-doorbrekend
Ten eerste Jutta Leerdam, met 2,3 miljoen volgers op Instagram is ze best populair. En wát een voorbeeld. Met haar recente uitspraken over omgaan met je gewicht en het normaliseren van het gesprek over menstruatie doet zij in mijn ogen veel voor de vrouwen in de samenleving. Ze laat zien dat alsmaar dunner niet beter is, en is daarmee een perfect gedragsvoorbeeld. En datzelfde geldt voor haar uitspraken over menstruatie, waarmee ze impliciet aangeeft dat we hier meer over kunnen en moeten praten.
Zijn wie je wilt zijn
Ireen Wüst, de grootheid op de Olympische spelen, een voorbeeld in wat meiden kunnen bereiken. Maar meer denk ik nog een voorbeeld in identiteitsvorming, omdat zij zo gewoon doet over haar lesbisch-zijn. Het is geen issue of bijzonderheid, en daarmee stelt zij die norm voor heel veel meiden die misschien ook op een vrouw vallen maar dat nog niet zo normaal vinden. Ireen Wüst maakt de weg vrij voor meiden om dat gewoon te vinden en ruimte te bieden voor hun identiteit.
Stimuleren tot positief gedrag
En tenslotte de mannen van Tour de Tietema, een prachtig voorbeeld van wat ik wil bereiken met mijn YouTube-kanaal Dweilpauze, maar bovenal een inspiratiebron voor velen om ook gewoon op een fiets te stappen en als amateur meters te maken. Er zijn meerdere fans die kilo’s zijn afgevallen doordat ze net zoals Josse en Devin gewoon op de fiets zijn gaan zitten. Goed voorbeeld doet volgen, met uitstek een gedragsvoorbeeld.
Het verkeerde voorbeeld
Mijn neiging bij rolmodellen is om vanuit het positieve te redeneren, zoals mijn ouders me hebben meegegeven te doen. Het is echter wel goed om te beseffen dat het negatieve voorbeeld dat rolmodellen geven ook gekopieerd wordt. Het valt niet te ontkennen dat Marc Overmars een hoge sociale status heeft en dat maakt automatisch dat mensen zijn gedrag volgen. ‘Als de directeur van Ajax zulk gedrag mag vertonen, dan kan ik dat ook doen’ is helemaal geen gekke gedachte voor een jongere. Maar wel zeer ongewenst. Je kunt dan als Ajax Foundation nog zo hard je best doen, maar als je als club zo fundamenteel verkeerd de jeugd “opvoedt”, dan heeft zo’n foundation geen nut.
En zelfs de boys van Tietema vallen mij op een bepaald vlak tegen. Hun hoofdsponsor is Unibet, ze hebben zelfs hun teamnaam er aan verleend. Het effect van online gokken, zeker sinds reclames gelegitimeerd zijn, heeft enorme impact op jongeren door de schulden die zij maken. Enerzijds stimuleert Bas Tietema en de rest van de club vele mensen om te gaan fietsen, maar als rolmodel geven ze op het gebied van gokken volledig het verkeerde voorbeeld.
Dromen van het zijn van een rolmodel
Als ik ooit de nieuwe Jinek ben, of de nieuwe Tietema, en daarmee de eer heb om een rolmodel voor iemand anders te zijn, dan hoop ik dat ik me daar bewust van ben en dat ik zal inspireren in plaats van aanzetten tot verkeerd gedrag. Dus als Unibet of Redbull vraagt of ze Dweilpauze mogen sponsoren, dan hoop ik dat ik sterk genoeg ben om de euro’s te weigeren.
Een bezoek aan Ankeveen
9 december 2022
In Ankeveen met haar 1530 inwoners, die ene straat met wat zijpaadjes en mooie huizen, daar gebeurt niet veel. Op vrijdagochtend 8:10 rijd ik er doorheen opzoek naar een parkeerplaats. Het komt op me over als een fijne plek waar mensen net onderweg gaan naar hun werk of op de fiets naar school. Ik zie een man voor zijn raam staan, hij kijkt bijna verbaasd dat hij een auto ziet parkeren. Hij is gewend dat men ’s ochtends vertrekt.
Naast mij stopt een andere auto. Een vrouw stapt uit, ze haalt een kleine vaalblauwe sporttas uit de achterklep. Zo’n tas die al 20 jaar meegaat, de helft van het jaar op zolder staat en die nu goed van pas komt. De vrouw heeft een muts op haar hoofd, een strakke broek aan.
‘Schaatsen?’ vraag ik.
‘Ja zeker’, zegt zij.
‘Domme vraag’, denk ik.
Verderop lopen meer mensen, net als de vrouw en ik in soortgelijke strakke broeken met soortgelijke vale sporttassen. De vrouw en ik zijn niet de enige bezoekers aan Ankeveen op deze vrijdagmorgen. We zijn onderweg naar het ijs.
‘Ik ben laat’ denk ik als ik de anderen al richting sloot zie gaan. De zon is nog niet eens echt op, maar toch voelt het zo. Geen tijd te verliezen. Een paar bikkels die de kou trotseerden parkeren hun fiets direct langs de sloot en staan er nog eerder op dan ik.
De opstapplaats is perfect, lage wal, klein slootje, helemaal dichtgevroren met toegang tot de bredere wateren. Ik hoorde dat er gisteren al op is gereden, maar terwijl ik mijn schaatsen aantrek zie ik weinig krassen op het zwarte ijs. Spannend, maar we wagen ons erop.
Ik schaats en denk aan het plaatsje en de wateren van Ankeveen. Een plek waar ik nooit kom maar zo vaak wil zijn.
Over een paar dagen is Ankeveen weer zoals het was. Een klein dorpje met mensen die ontbijten, onderweg gaan en door het raam alleen de sloten zien in plaats van mensen met versleten sporttasjes.
Verstop je niet achter de kwalificatie 'politiek'
21 november 2022
Als ingezonden brief in De Volkskant schreef ik over hoe bepaalde thema’s in onze samenleving ‘politiek’ worden gemaakt en waardoor mensen ze niet meer durven bespreken of beslissingen over durven nemen. In mijn ogen een slechte zaak. Lees hieronder mijn ingezonden brief.
Schaatsrelaties
Oktober 2022
Schaatsen is de mooiste sport die er is vanwege de natuur en het glijden op ijs, vanwege de nostalgie, vanwege de snelheid die je kan maken, vanwege de vele Nederlandse winnaars, maar als je het mij vraagt is schaatsen vooral zo mooi vanwege schaatsrelaties.
En nee ik heb het dan niet over liefdesrelaties zoals die tussen Ids Postma en Anni Friesinger, tussen Kjeld Nuis en Joy Beune of tussen Ireen Wüst en Letitia de Jong. Prachtige liefde, maar over die relaties heb ik het niet als ik schrijf over schaatsrelaties.
Ook heb ik het niet over de haat-liefde verhoudingen die sommige mensen met schaatsen hebben. Hoe is jouw relatie met je schaats? Zit die lekker of is hij te strak? Is de relatie tussen jou en het leer goed, of schuurt het wel eens in die relatie met blaren tot gevolg? En hoe kijk je naar de bocht, als je er weer 100 meter rechtdoor op hebt zitten? Is het aansnijden ervan een feestje of is het een angstvallige relatie? En durf je überhaupt wel over te stappen met die snelheid? Het treintje rijden, de ervaren schaatser doet niets liever dan een uurtje rondrijden in een nette trein. De onervaren rijder kijkt er jaloersmakend naar maar is ook als de dood voor een valpartij.
Nee, ook over deze prachtige technische relaties heb ik het niet als ik het heb over schaatsrelaties.
Waarover dan wel?
De mooiste en belangrijkste relaties in de schaatssport zijn de familierelaties.
Schaatsen is een familiesport, want vaak wordt de passie geërfd van een moeder of een opa. Veel schaatsers zijn geïnspireerd door de verhalen van die familieleden, over de oude schaatsen die zei droegen, over de Olympische helden die zij nog zagen rijden, of natuurlijk over de strenge winters met natuurijs en specifiek de elfsteden-ervaringen die daar bij horen.
Ook ik heb die familierelatie, met een vader en drie ooms die meermaals de 200km van stad naar stad schaatsten in Friesland. Mijn vader, inmiddels op leeftijd zal waarschijnlijk niet meer starten bij een nieuwe tocht, maar de verhalen hebben een diepe indruk op mij gemaakt en vooral een drive losgemaakt om ook op het ijs te stappen, om de tocht te voltooien.
Bij gebrek aan ijs tussen de elf steden was die familierelatie dan ook de reden dat ik in 2019 op de Weissensee stond. Geen natuurijs in Nederland, dan maar naar Oostenrijk. Want ik moest en zou die 200km rijden, of belangrijker: ik moest en zou in de voetsporen treden van mijn vader, om hem trots te maken.
Het starten in het donker, de zonsopkomst en het lint van schaatsers over het donkere ijs, een werkelijk prachtige ervaring. Maar het was voor mij niet alleen daarom een magisch moment.
Vol van emotie reed ik mijn eerste twee rondes. Ik wist dat mijn vader naar de livestream zat te kijken om een glimp van mij op te vangen. De schoonheid van de opkomende zon, de gedachte aan mijn vader die in Nederland achter zijn laptop zat en het gevoel bij die sterke band gaven mij tranen in mijn ogen achter m’n dikke bril.
Schaatsrelaties, puur geluk.
Er is nog veel te doen in de wetenschap achter het wielrennen
11 september 2022
Vandaag is alweer het einde van de Vuelta. Drie weken geleden vertrokken de rijders in Utrecht voor hun eerste rit, de ploegenachtervolging. Nu zijn we twee prachtige winnaars rijker met Van Vleuten en Evenepoel.
Op deze laatste dag van de Vuelta denk ik terug aan het toffe event in Tivoli, op de avond voor de start in Utrecht geprogrammeerd door Marieke Hulsbos. De Wetenschap achter het wielrennen was het onderwerp en naast dat het een vermakelijke avond was leerde ik er ook weer veel over sport en hoe kennis je daarbij kan helpen.
Bizarre wielrenners
Allereerst werd wel duidelijk in het verhaal van expert Tim Takken hoe bizar het is wat deze wielrenners doen. Een aantal rijdt meerdere grote rondes in een jaar waarin veel van ze wordt gevraagd; dag in dag uit wattages trappen waar je u tegen zegt, elke dag belachelijke aantallen calorieën wegeten én ook nog de nieuwste wetenschappelijke snufjes toepassen terwijl je op de fiets zit.
Op deze avond hadden we het over de wetenschap achter trainingsschema’s, eetpatronen, rust die minstens zo belangrijk is als trainen en natuurlijk over aerodynamica en of het als amateur loont om ook zo’n dure fiets te kopen.
Aerodynamica en kennisontwikkeling in de sport
Arend Schwab van de TU Delft wist beeldend te vertellen hoe hij met zijn team van wetenschappers perfect zou kon vertellen hoe het team van Sunweb een effectieve ploegenachtervolging kon rijden, rekening houdend met de aerodynamica van iedere renner. Nadeel: ze moesten ongeveer 25 wisselingen tijdens de tijdrit doen om volgens dit model te rijden. Het is een voorbeeld hoe de wetenschap nét iets te ingewikkeld was voor de wielrenpraktijk. Hoe Schwab de wielrenners dan wél adviseerde geeft hij niet prijs. Hij geeft aan dat wat dat betreft de wetenschap in de sport ook anders is; door embedded scientist die gekoppeld zijn een aan specifiek team wordt opgedane kennis vaak pas in een later stadium openbaar voor anderen. Volgens Schwab zou dit nog wel eens een nadeel kunnen zijn voor kennisontwikkeling en innovatie op de lange termijn.
Over vrouwen valt nog veel te leren
Iris Slappendeel, voormalig Nederlands kampioen op de weg, pleit voor meer aandacht voor vrouwen in de sport. In de voorbeelden die ze geeft (menstruatie, hormonen en voeding) komt duidelijk naar voren dat de wetenschap helaas nog erg veel gebaseerd is op onderzoek bij witte (meestal Amerikaanse) mannen. De wetenschap heeft nog veel te winnen in de sport als het gaat om het vrouwelijk lichaam.
De combinatie van kennis, sport en presenteren
Een avond als deze in Tivoli was voor mij een feestje, omdat het inhoudelijk ging over sport en wetenschap, omdat ik hou van het toepasselijk maken van kennis en omdat ik als presentator de avond mocht leiden. Een heerlijke combi op een heerlijke avond!
'Tranen in mijn ogen bij de Leeuwinnen'
23 juli 2022
Met tranen in mijn ogen heb ik, met mijn dochter van 9 weken oud op schoot, gekeken naar de afleveringen van de documentaire Op weg naar de top, van programmamaker Midred Roethof. Het is een documentaireserie over vrouwenvoetbal, over Leeuwinnen maar vooral over emancipatie in Nederland.
Ik vond het heftig om te zien hoe het gesteld is met het vrouwenvoetbal, en ook fijn om te zien dat er goede stappen worden gezet om dat te veranderen. Ook was het ontroerend en geweldig om de passie van de jonge meiden te zien om hun doel te behalen!
Een paar dingen sprongen er voor mij echt uit, ten eerste werd ik mij bewust dat ik te weinig weet over deze emancipatiestrijd van vrouwen en dat ik me ook nog meer wil verdiepen in een veilig sportklimaat voor vrouwen. Want in de docu werd pijnlijk duidelijk dat meiden en vrouwen zowel in de sport als daarbuiten nog altijd een stapje (of 10) extra moeten zetten om serieus genomen te worden.
De KNVB kwalificeert het vrouwenvoetbal nog steeds als ‘amateur’, maar ook op persoonsniveau zijn de verhalen heftig. Topcoach Sarina Wiegman knipte vroeger als meisje haar haar kort om niet op te vallen tussen de jongens, later liet ze haar haar juist groeien omdat ze anders alsmaar de vraag kreeg of ze lesbisch was. Je wordt niet als professional gezien, en je moet je blijkbaar kleden volgens de normen van anderen. Heftig dat we dit meiden aandoen die volop in de ontwikkeling zitten van hun eigen identiteit.
Gelukkig zijn er voorvechters in de sport, die waren er al, denk aan Vera Pauw, Daphne Koster en Barbara Barend. En die zijn er nog steeds met Sherida Spitse, Merel van Dongen en Leonne Stentler. Ik ben hen dankbaar, omdat zij muren en plafonds doorbreken die hardnekkig zijn maar waardoor mijn dochter als ze opgroeit hopelijk gelijke kansen treft en zich kan ontwikkelen zoals zij dat zelf wilt.
Of de Leeuwinnen vanavond nu wel of niet de kwartfinale winnen, voor mij en mijn dochter is er met dit EK weer een belangrijke stap gezet!
Bekijk Op Weg naar de Top op: https://www.npostart.nl/op-weg-naar-de-top/VPWON_1339530